chỉ dẫn cách cúng giỗ tổ nghề nghệ thuật ngày 11 và 12 âm lịch

Hướng dẫn cách cúng giỗ tổ nghề nghệ thuật ngày 11 và 12 âm lịch

Ngày 12/8 âm lịch hàng năm được xem là ngày ý nghĩa trọng đại của những người hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh. Vì đó là ngày để mỗi người nghệ sĩ thắp nén hương tri ân tổ tông, những người thầy, những tiền bối đã có công khai hoang bộ môn nghệ thuật sân khấu truyền thống, đặc biệt là bộ môn hát bộ, chèo, cải lương.

Từ năm 2010 ngày này cũng được chọn là ngày điện ảnh Việt Nam và đây là ngày liên hoan hội diễn tôn những vỡ diễn, những vai diễn, những nghệ sĩ xuất sắc trong năm qua. Đây cũng là dịp tổng kết đánh giá hoạt động điện ảnh. Ngành điện ảnh sẽ tiếp kiến phát huy tinh thần uống nước nhớ nguồn, thăm viếng những người thầy, nghệ sĩ già yếu, neo người có tình cảnh khó khăn.

Giỗ tổ ngành điện ảnh bắt nguồn từ đâu?

Cứ đến ngày những ngày giữa tháng 8 âm lịch thì sân khấu các nơi lại rộn rã chuẩn bị cúng tổ. Dù bận rộn như thế nào, các nghệ sĩ cúng gác lại công việc, chia thành từng đoàn, đến điện ảnh này thắp hương, qua sân khấu khác thắp hương, thắp hương từ rạp này qua rạp khác. Nhưng khi được hỏi tổ nghiệp là ai thì mỗi người lại kể theo một cách khác nhau.

NSƯT Kim Tử Long cho biết: “Từ khi bước vào lĩnh vực nghệ thuật, hầu như nghệ sĩ nào cung luôn tin rằng có đần. Mặc dù vẫn chưa biết xác thực tổ nghiệp của ngành là ai chỉ biết đó là đấng linh thiêng, luôn dõi theo ngành. Các nghệ sĩ tin tưởng và thờ phụng. Những người lớn tuổi thì rất tin và quý trọng, trước khi lên sân khấu luôn thắp hương, khấn tổ nghề. Và rất nhiều việc xảy ra thực tại chỉ cần thắp hương khấn tổ mọi người đều được phù trì”

Trong những giai thoại về ông tổ sân khấu, giai thoại chúng tôi được nghe nhiều nhất là hai vị hoàng tử mê coi hát đến mức chết trong buồng hát. vong hồn của họ thẳng băng hiện lên coi hát và phù trì nên người trong nghề bèn lập bàn thờ 2 vị là tổ. Ngày 12/08 chính là ngày 2 vị hoàng tử mất.

Bên cạnh đó, còn có giai thoại phổ biến khác về truyền thuyết “ông tổ ngành sân khấu. Ông tổ xuất thân từ ăn xin. bởi vậy, nghệ sĩ rất ỉ eo cho tiền hành khất, ăn xin vì cho rằng như thế là xúc phạm đến tổ nghiệp.

NSND Đinh Bằng Phi cho rằng, những giai thoại này được dựng ra bản chất là tạo sự tin cẩn. Những người làm điện here ảnh đều cho mình là con cháu của “ông tổ”. Ông cũng giải thích thêm: “Những người đi trước đặt ra những giai thoại này vừa dựa trên thực tại, vừa có chút hoang đường, truyền miệng từ đời này sang đời khác. Giai thoại hai vị hoàng tử không rõ tên, không rõ lẽ nào. Còn nói ông tổ là ăn mày, tại sao? Nghề có 3 vị Thánh Tổ gồm tiên tổ, thánh sư và Thánh trong ba vị Thánh tổ nghề có một người là ăn mày. bởi thế giới nghệ sĩ kiêng kỵ cho tiền vì họ nghĩ rằng cùng một ông Tổ không nên thí cho nhau. Câu chuyện này tồn tại quá lâu nên khi được truyền miệng lại cũng khác đi ít nhiều khiến các các nghệ sĩ trẻ sau này hiểu lầm.

Theo những nghệ sĩ làm nghề lâu năm, phong tục thờ rổ khởi hành từ các đoàn đàn dần lan sang cải lương, tuồng chèo, kịch nói… Về sau, ca sĩ, diễn viên, người mẫu, nhà sản xuất, nhạc sĩ… cũng tham dự và duy trì việc cúng tổ hàng năm và khấn tổ trước khi ra diễn.

Cách cúng giỗ tổ nghề sân khấu của nghệ sĩ Việt

Mỗi năm đến ngày giỗ tổ, các nghệ sĩ trong Nam, ngoài Bắc đều có những hoạt động để suy tôn nghề và hoài tưởng tổ nghiệp.

Các đơn vị và sân khấu thường tổ chức lễ giỗ tổ riêng nhưng thường có 3 hoạt động chính: Lễ dâng hương, dâng hoa Tổ nghề; Lễ tri ân những nghệ sĩ cao tuổi, hoài tưởng những nghệ sĩ đã qua đời và vinh doanh những nghệ sĩ đã có những đóng góp nổi bật; rút cuộc là những tiết mục văn hóa nghệ thuật đặc sắc.

Các nghệ sĩ khắp nơi hướng về tổ nghề. Đến với ngày giỗ tổ trọng thể, người mang hoa, người mang trái cây, người mang heo quay, người mang gà luộc dâng lên bàn độc tổ để miêu tả lòng tôn kính đến tổ nghiệp, dòm tổ nghề hộ trì sự nghiệp gặp may mắn càng ngày càng phát triển.